به گزارش «پایگاه خبری گفتمان دریا»، سرپرست دفتر زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، به مناسبت روز ملی خلیج فارس (۱۰ اردیبهشت) با اشاره به اهمیت این پهنه آبی، از بحران‌های متعدد زیست‌محیطی در منطقه ابراز نگرانی کرد و خواستار مدیریت هماهنگ میان دستگاه‌های مسئول برای حفاظت از آن شد.

شهرام فداکار، گفت: خلیج فارس به عنوان یک دریاچه نیمه‌بسته دارای شرایط اکولوژیک ویژه‌ای است که کندی در تعویض آب آن (۳ تا ۵ سال) باعث می‌شود آلودگی‌ها به راحتی از دریا خارج نشوند و در منطقه باقی بمانند. همین ویژگی موجب آسیب‌پذیری شدید این دریا نسبت به انواع آلودگی‌ها و تغییرات اکولوژیک شده است.

فداکار با اشاره به تردد سالانه حدود ۴۰ هزار شناور از تنگه هرمز، این حجم بالای رفت‌وآمد دریایی را یکی از تهدیدهای اصلی برای اکوسیستم خلیج فارس عنوان کرد. وی گفت: بیش از ۴۰ درصد ذخایر انرژی جهان در این منطقه قرار دارد و حدود ۳۰ درصد صادرات انرژی نیز از طریق آن انجام می‌شود، که همین موضوع منجر به افزایش قابل توجه آلودگی‌های نفتی، نشت مواد شیمیایی و تخریب زیستگاه‌های دریایی شده است.

توسعه ناپایدار سواحل و فشار بر منابع آبزی

فداکار ادامه داد: در دهه اخیر روند توسعه سواحل در ایران با سرعت بالایی پیش رفته است؛ توسعه مناطق آزاد، شهرک‌های صنعتی و گردشگری بدون ارزیابی دقیق زیست‌محیطی، منجر به تخریب گسترده سواحل و استحصال زمین از دریا شده است.وی بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آبزیان را نیز از دیگر چالش‌ها برشمرد و گفت: فشار صید و پرورش ماهی و میگو در سواحل باعث کاهش چشمگیر ذخایر آبزی و تنوع گونه‌ای شده است. به گفته او، مقایسه اندازه ماهیان صیدشده در سال‌های اخیر با دهه‌های گذشته، کاهش واضحی را نشان می‌دهد و برخی گونه‌ها تقریباً از ترکیب صید حذف شده‌اند.

گردشگری بی‌ضابطه و تخریب سواحل جزایر

فداکار همچنین به تهدید فزاینده گردشگری بی‌ضابطه در خلیج فارس اشاره کرد و از تخریب گسترده سواحل جزایری چون هرمز، قشم و کیش ابراز نگرانی کرد. وی گفت: در ایام نوروز امسال، ورود روزانه ۳۰ تا ۳۷ هزار گردشگر به جزیره کوچک هرمز که فقط ۲۵ کیلومتر مربع مساحت دارد، فراتر از ظرفیت اکولوژیک جزیره بوده و خسارات محیط‌زیستی جبران‌ناپذیری به‌جا گذاشت.

لزوم اجرای سیاست‌های توسعه پایدار دریامحور

فداکار با اشاره به سیاست‌های کلی توسعه دریامحور ابلاغ‌شده از سوی مقام معظم رهبری، تأکید کرد: مطالعات جامعی برای تعیین ظرفیت برد اکولوژیک سواحل انجام شده و سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه دارد این ظرفیت‌ها را در اجرای پروژه‌ها لحاظ کند. با این حال، وی هشدار داد که بدون اجرای قوانین سختگیرانه، توسعه در نوار ساحلی می‌تواند منجر به تشدید فشارها بر اکوسیستم‌های دریایی شود.

وی در پایان افزود: سازمان محیط زیست در سال‌های اخیر با تصویب قوانین حمایتی از جمله قانون حفاظت و احیای تالاب‌ها، و قرار دادن گونه‌هایی مانند سپرماهیان و کوسه‌ها در فهرست گونه‌های تحت حفاظت، گام‌هایی مهم در جهت حفظ تنوع زیستی دریایی برداشته است. اما برای اثربخشی بیشتر، نیازمند همکاری مؤثرتر سایر دستگاه‌ها و اعمال کنترل‌های دقیق‌تر در اجرای پروژه‌ها هستیم.

منبع خبر: مانا